Najlepiej, by były unikatowe, oryginalne i wyróżniały się z tłumu. Jednocześnie wygodne i zapewniające ochronę stawów i ścięgien, komfortowe i pozwalające na swobodną grę. Jak wybrać właściwe obuwie do koszykówki?
__________
STYL GRY
Podstawowy podział zawodników polega na określeniu ich stylu gry. Pod tym względem wyróżniamy koszykarzy szybkich (fast players), koszykarzy siłowych (power players) oraz koszykarzy wszechstronnych (all-around players). Gracze z pierwszej grupy bazują, rzecz jasna, na szybkości, dlatego zależy im w głównej mierze na swobodzie ruchu, czyli butach umożliwiających im dynamiczne zmiany kierunku biegu i wykorzystanie naturalnego potencjału. Częste zmiany kierunku biegu i tempa gry powodują jednak, że muszą jednocześnie zadbać o stabilizację i przyczepność do parkietu. Ich pierwszym wyborem są buty lekkie, które w czasie meczu lub treningu nie dodają zbędnego balastu. Gracze wykorzystujący swoją siłę znajdują się na przeciwległym biegunie - poruszają się wolniej, często walczą o pozycję pod koszem i choćby z tego względu mają bezpośredni, bardzo bliski kontakt z rywalem zarówno podczas akcji w obronie i ataku. Ich preferencje kierują się w stronę butów cięższych, gdyż takie zapewniają maksymalną ochronę stawu skokowego. Z kolei koszykarze uniwersalni są niejako połączeniem obu wcześniej opisanych stylów gry - na parkiecie wykorzystują zarówno elementy szybkości, skoczności i dynamiki, jak również siły fizycznej. Dla nich obuwie do gry w koszykówkę musi spełniać te same normy uniwersalności.
__________
CHOLEWKA
Rodzaje konstrukcji obuwia są odzwierciedleniem trzech stylów gry. Za główne elementy konstrukcji należy uznać cholewkę, z powodu której buty do koszykówki dzielimy na:
* BUTY TYPU HIGH-TOPS - obuwie za kostkę, które gwarantuje jej maksymalne bezpieczeństwo, a stopie zapewnia dużą stabilność przy kontakcie z parkietem. W produkcji tego rodzaju obuwia praktykuje się dodatkowe elementy wzmacniające kostkę. Oprócz sznurówek, można w nim najczęściej znaleźć pas lub ściągacz, który zapewnia ponadnormatywną ochronę stawu skokowego. Najcięższy rodzaj buta, przeznaczony zwłaszcza dla koszykarzy preferujących siłowy styl gry.
* BUTY TYPU MIDDLE-TOPS - obuwie posiadające większe wycięcie wokół kostki niż buty z rodzaju high-top. Ma to związek z rodzajem gry preferowanej przez koszykarzy uniwersalnych, którzy mimo wszystko częściej wykorzystują szybkość i dynamikę niż tylko siłę. Większe wycięcie oznacza, oczywiście, nieco mniejsze zabezpieczenie stawu skokowego, ale dzięki temu obuwie jest lżejsze i szybsze, pozwalając na większą dynamikę gry, częstsze dryblingi i zwrotność.
* BUTY TYPU LOW-TOPS - obuwie do kostki, nazywane także sofiksami. To najlżejszy ze wszystkich rodzajów obuwia do gry w koszykówkę, a jednocześnie zapewniający tylko minimalną ochronę kostki i ścięgien, które są przez to bardziej narażone na skręcenia, zerwania i inne urazy. Przeznaczone raczej dla graczy rekreacyjnych, którzy koszykówkę uprawiają nieregularnie i okazjonalnie, a dodatkowo nie ważą zbyt wiele, nie wykonują gwałtownych ruchów stopy, nie mają częstego kontaktu fizycznego z przeciwnikiem, a fundamentem ich gry jest szybkość.
__________
PODESZWA
Podeszwa odgrywa najważniejszą rolę w kwestii stabilizacji, przyczepności do podłoża i amortyzacji. Chodzi o bezpieczeństwo w czasie gry, które gwarantują podeszwy odpowiednio szerokie, płaskie i stabilne. Podstawowym kryterium podczas wyboru obuwia jest nawierzchnia, na jakiej przyjdzie nam grać. Inny rodzaj podeszwy będzie optymalny do występów na parkiecie, natomiast inny nada się do gry na zewnątrz. W obu przypadkach bieżnik powinien być odpowiednio szeroki i płaski. Wzór umieszczony w podeszwie wpływa na właściwości antypoślizgowe buta. Są one istotne zwłaszcza przy nagłych zwrotach, które mogą spowodować poślizg i w konsekwencji upadek. Podobnie rzecz ma się z kostką, która - pozbawiona odpowiedniego wsparcia w podeszwie - może podwijać się do wewnątrz i narażać na skręcenie. Większość modeli butów do koszykówki, które cechują się odpowiednią jakością, zawiera rozmaite technologie wspierające amortyzację i stabilizację - w podeszwach znajdują się np. poduszki wypełnione żelem czy powietrzem, które nadają ruchowi odpowiednią miękkość.
__________
PARAMETRY OGÓLNE
Krótki akapit należy poświęcić pozostałym parametrom butów. Stopa powinna mieć na tyle dużo miejsca, by koszykarz zyskiwał swobodę i możliwość ruchu w różnych kierunkach. Równie istotna jest elastyczność buta, która wiąże się z materiałem wykonania. Producenci obuwia do koszykówki coraz rzadziej decydują się na produkcję obuwia ze skóry, bowiem rozmaite materiały syntetyczne sprawdzają się na parkiecie znacznie lepiej niż nawet najdoskonalszej jakości skóra. Dokonując wyboru obuwia trzeba pamiętać także o pewnym "luzie" w bucie, który częściowo zostanie wypełniony przez grubszą skarpetę.
W przypadku wyboru obuwia do każdej dyscypliny sportu nie ma złotej zasady, która pozwoliłaby uczynić ten proces uniwersalnym. Zresztą byłoby to dość nudne - przecież każdy koszykarz chce być jedyny w swoim rodzaju, także pod względem obuwia, które nosi. Jego kupno to indywidualna sprawa, uzależniona od preferencji każdego gracza. Warto jednak zachować przy tym pewne standardy, które pozwolą uniknąć kontuzji i zapewnić taki komfort użytkowania, by na parkiecie myśleć wyłącznie o sprzedawaniu swoich umiejętności.
Sportowy
