Mleczny dylemat

„Pij mleko będziesz wielki” czy „mleko tylko dla cielaczków”? Przeciwnicy mleka zarzucają, że człowiek jest jedynym dorosłym osobnikiem, który pije mleko. Jednak porównując człowieka do innych zwierząt trzeba pamiętać, że tylko człowiek spożywa potrawy poddane jakiejkolwiek obróbce (zupy, ciasteczka, sałatki, koktajle, zapiekanki, herbatę, kawę itp.), używa przypraw, a nie rzuca się na żywe mięso lub rosnącą na łące trawę. 

To zależy...

Mleko wbrew różnym krążącym wokół niego mitom nie jest produktem toksycznym. Pod warunkiem, że nie cierpimy na nietolerancje pokarmowe lub nie mamy alergii na mleko. Nie da się podzielić produktów spożywczych na dobre i złe. Zawsze trzeba wziąć pod uwagę całą sytuację: zdrowie, nawyki, upodobania. Błędne jest zarówno bezpodstawne nakłanianie do eliminacji mleka z diety, jak i zmuszanie do jego spożywania.

Moc mleka

Mleko ma szereg pzytywnych właściwości. Znajdziemy w nim szeroki zasób składników odżywczych: cynk, sód, potas, wapń, fosfor, magnez, a także witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A,D,E,K) i rozpuszczalne w wodzie (B2, B12, C, K, kwas pantoteonowy, kwas foliowy). Witaminy i minerały pochodzące z mleka są bardzo dobrze przyswajalne przez organizm człowieka. Pamiętajcie, aby wybierać mleko możliwie jak najmniej przetworzone, pasteryzowane jest lepsze od UHT, a o 2-3% zawartości tłuszczu lepsze od prawie całkowicie odtłuszczonego.

Mleczny problem

Mleko szkodzi osobom z niedoborem laktazy - enzymu trawiennego, rozkładającego cukier mleczny laktozę. Mamy wtedy do czynienia z nietolerancją laktozy. Nietolerancja może być wrodzona lub nabyta, kiedy z wiekiem spada akywność laktazy. Objawami są problemy żołądkowo-jelitowe, czyli ból brzucha, wzdęcia, biegunki, przelewanie i dyskomfort w brzuchu po spożyciu produktów mlecznych. Inną przypadłością jest alergia na mleko, czyli nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego na białka zawarte w mleku. Objawy alergii dotyczą nie tylko przewodu pokarmowego. Czasem przyjmują postać skórną: atopowe zapalne skóry, pokrzywka, swędzenie. Mogą też stać się przyczyną uporczywego kaszlu, kichania, kataru czy nawracających stanów zapalnych gardła. Mleko może szkodzić u chorych na choroby autoimmunologiczne, trądzik i zwiększać ryzyko zachorowania na raka prostaty. Ale tym samym wykazano, że mleko zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i okrężnicy, a nawet piersi. Pod warunkiem, że nie są to produkty mleczne pełnotłuste i wysokoprzeworzone. Mleko spożywane szczególnie w dzieciństwie wpływa na rozwój mocnych kości. Wprowadzenie produktów mlecznych do diety sprzyja jej urozmaicaniu. Jest korzystne zarówno podczas redukcji, jak i budowania masy mięśniowej.

Mleko nie tylko od krowy

Często mleko używane jest przez sportowców lub osoby aktywne do przygotowywania posiłków. Jednak jeśli należymy do grona osób, które nie mogą lub po prostu nie lubią pić mleka to polecam alternatywę w postaci mleka roślinnego. W sklepach możemy wybierać między mlekiem kokosowym, migdałowym, ryżowym czy sojowym. Decydują tu nasze upodobania smakowe. Ale pamiętajcie, aby sprawdzić skład. Najlepiej, aby w składzie była tylko woda i składnik roślinny (kokos, migdały, ryż). Pamiętajmy - im krótsza lista składników, tym lepiej. A składniki wymienione są w kolejności malejącej. Dlatego składnik, którego chcemy by w produkcie byo jak najwięcej, powininen znajdować się na samym początku listy. Omijajmy te, które są dosładzane cukrem lub słodzikami oraz napakowane dodatkami stabilizującymi, wzmacniającymi smak i aromat, emulagującymi itp. Im krótsza lista składników, tym lepiej. Im większy procent zawartości  kokosów, migdałów czy ryżu, tym bardziej wartościowy napój.

Zrób to sam

Czasami ciężko znaleźć produkt idealny. Proponuję więc przygotowanie takiego mleka samodzielnie. Nie jest to skomplikowane. Przedstawiam przepis na mleko migdałowe. Potrzebujecie jedynie pół szklanki migdałów bez skórki i 2 szklanki wody Migdały należy zalać wodą, pozostawić na kilka/kilkanaście godzin (najlepiej zostawić na noc). Następnie zmiksować/zblendować i odcedzić przez gęste sitko lub gazę. Płyn-napój à la mleko migdałowe można użyć do przygotowania owsianki, koktajlu potreningoweo czy deseru. Osad migdałowy można wykorzystać jako dodatek do zagęszczenia potrawy.