Ostatnimi czasy pisaliśmy o częstych zaburzeniach układu pokarmowego u sportowców. Temat uznałam za ważny ze względu na pytania, jakie powtarzają się w moim gabinecie od aktywnych sportowo pacjentów. Tego typu problemy można zminimalizować za pomocą diety. Równie istotna jest jednak profilaktyka.
PROBIOTYK, PREBIOTYK, SYNBIOTYK - CZYM SIĘ RÓŻNIĄ?
Na początek warto dokonać rozróżnienia trzech wymienionych pojęć. Według definicji WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) probiotyki to preparaty lub produkty żywnościowe zawierające pojedyncze lub mieszane hodowle żywych drobnoustrojów, które wywierają korzystny efekt na zdrowie, jeśli zostały podane w odpowiedniej ilości.
Prebiotyki to z kolei składniki pożywienia, które nie ulegają trawieniu. Pobudzają wzrost lub aktywność korzystnych dla organizmu bakterii obecnych w jelicie grubym. Natomiast synbiotyki są preparatami łączącymi w swoim składzie probiotyki oraz prebiotyki.
PROBIOTYKI - POMOC W WALCE Z ZABURZENIAMI UKŁADU POKARMOWEGO
Probiotyki mają bardzo duże znaczenie w profilaktyce oraz leczeniu zaburzeń układu pokarmowego u sportowców. Dlaczego?
Po kolei. Wraz ze wzrostem aktywności fizycznej następuje wzrost temperatury ciała. Powstają wówczas znaczne ilości kwasu mlekowego, zwiększa się także przepływ krwi do mięśni i intensywnie pracującego serca, natomiast zmniejsza się jej przepływ w przewodzie pokarmowym. Mniejszy przepływ krwi w układzie pokarmowym skutkuje zmniejszeniem eliminacji szkodliwych metabolitów powstałych podczas wysiłku, a komórki - co jest bardzo istotne - nie otrzymują odpowiedniej ilości składników odżywczych i tlenu, który w trakcie wysiłku jest potrzebny w zwiększonych ilościach.
Wszystkie niekorzystne reakcje powodują powstawanie wolnych rodników, przed którymi organizm musi się bronić i z którymi musi walczyć. W takim momencie aktywowany jest między innymi układ odpornościowy przewodu pokarmowego, w skład którego wchodzi właśnie flora bakteryjna przewodu pokarmowego. Podczas tej walki ulega ona naruszeniu. Efektem zaburzenia mikroflory staje się zwiększona przepuszczalność dla toksyn oraz drobnoustrojów chorobotwórczych, co może objawiać się nieprzyjemnymi dolegliwościami, np. biegunką, wzdęciami, bólami brzucha i wieloma innymi. W przywróceniu równowagi mikroflory jelitowej odpowiednie okazują się właśnie probiotyki. Czyli bakterie, które w odpowiedniej ilości będą wywierały korzystny wpływ na zdrowie gospodarza.
JAK WYBRAĆ ODPOWIEDNI PREBIOTYK?
Na rynku znajduje się wiele preparatów probiotycznych, jednak nie każdy z nich spełnia swoje funkcje. Zdarza się, że bakterie wykorzystane w danym preparacie nie spełniając kryteriów stawianych bakteriom probiotycznych. Ich ilość i przeżywalność jest niewystarczająca, by korzystnie działać w jelitach. Aby wybrać właściwe probiotyki, należy zwrócić uwagę na kilka aspektów.
- Ilość dziennej dawki bakterii. Powinna ona wynosić co najmniej 1010 CFU, czyli jednostek tworzących kolonię.
- Bakterie znajdujące się w kapsułce nie powinny ze sobą konkurować. W takiej sytuacji już w kapsułce dochodzi do eliminacji na zasadzie konkurencji międzygatunkowej.
- Warto sprawdzić, przy jakim schorzeniu pomoże nam dany zestaw bakterii probiotycznych. Inny zestaw sprawdzi się w przypadku sportowca, u osób z zespołem metabolicznym, a jeszcze inny u małych dzieci. Dlatego przed zakupem warto porozmawiać z farmaceutą lub samodzielnie sprawdzić zastosowanie danych szczepów.
- Dobry preparat probiotyczny powinien mieć opisane bakterie za pomocą rodzaju, gatunku oraz szczepu, np. Bifidobacterium, Lactobacillus (rodzaj); lactis, plantarum (gatunek); W51, ATCC 53103 (szczep).
Sportowy
